Eerder genoemde maatschappelijke opgaven hebben specifieke kenmerken:
 
Snelheid: Er zit 90 dagen tussen de intrede van de pandemie, en de 1 e volledige lockdown
 
Veranderlijkheid: De crisis in Oekraïne is van een energie vraagstuk uitgegroeid tot een humanitaire ramp
 
Intensiteit: Volledige steden worden afgesloten. Miljoenen mensen moeten plots thuiswerken. Er zijn tientallen maar honderdduizenden vluchtelingen.
 
Globaliteit: Het maakt niet uit waar op de wereld de crisis zich voordoet
 
Bandbreedte : Steeds grotere groepen mensen met verschillende kenmerken komen steeds sneller en dieper in de problemen.

Gemeenten, NGO’s en private partijen bouwen loketten aan de lopende band, en komen tot
(individuele) onderlinge samenwerkingsverbanden om inwoners met uitdagingen te
ontzorgen. Dit werkt vaak averechts.
Inwoners kunnen het aanbod niet vinden en/of er gebruik van maken. De dienstverlening
komt voor de doelgroep te vroeg, te laat of helemaal niet.
Onderzoek toont aan dat;
 
– Hoe langer er namelijk geen (passende) ondersteuning is
– Hoe groter de uitdagingen worden
– Hoe minder de mogelijkheden tot herstel
– Hoe zwaarder de casus wordt
 
Lokale overheden hebben het grootste belang bij het (preventief) ondersteunen van deze
inwoners.
Wanneer de situatie onhoudbaar wordt eindigen inwoners altijd bij gemeenten. Naast de
morele verplichting als overheid instantie, zijn deze organisaties wettelijk verplicht
ondersteuning te bieden.

De vraag naar interventie beleid stijgt onevenredig. Hierdoor verschuift de strategische focus van de organisatie. De ambitie om een betere toekomst voor de stad te faciliteren, veranderd naar het proberen te behouden van de huidige leef kwaliteit van inwoners. Het schrijven van beleid om inwoners te ondersteunen begint altijd vanuit de oprechte intentie het leven van mensen op de een of meerdere manieren te verrijken. Gedurende het ontwikkelproces verschuift de focus, vaak onbedoeld, van het belang van inwoners naar andere zaken. Onder andere de politiek, wet- & regelgeving, financiën, bestaande processen en de uitdaging van interne samenwerking tussen fdelingen maken het beleidsproces complex.
Het voortbrengen van trajecten duurt hierdoor lang, kost veel geld en er ontstaat een scala aan verschillende loketten binnen eenzelfde organisatie. Allen lossen zij een segment van het probleem, voor een deel op. Het aanbod past niet of nauwelijks op de vraag.

De overheid stuurt aan de hand van drie instrumenten op deze maatschappelijke ontwikkelingen:

Interventie beleid
Dit zijn regelingen die bedoeld zijn om de gevolgen van acute crisissituaties op korte termijn te beperken. Denk aan de TOZO, NOW en TVL regelingen die tijdens de corona pandemie zijn geïntroduceerd. Inwoners worden een korte periode van tijd financieel ondersteund om persoonlijk en/of zakelijk faillissement te voorkomen.

Wettelijk beleid
Het verplicht verstrekken van bijstand uitkeringen is hier een voorbeeld van. Het gaat om wettelijke taken die (lokale) overheden verplicht uitvoeren. Er is weinig, geen of minder ruimte voor eigen invulling vanuit de organisatie.

Ambitie beleid
Deze tak van regelingen focussen op de lange termijn. Inwoners kunnen bijvoorbeeld subsidie aanvragen om korting te krijgen op het inwinnen van energieadvies. Op deze manier kunnen zij effectiever verduurzamen, om uiteindelijk als stad te werken naar een energie neutrale toekomst.